Trinh sát AI đang thay đổi bóng đá

20 Tháng Mười Một, 2023

Đầu năm nay, vào một buổi tối mùa hè đẫm mồ hôi ở thủ đô Lisbon – Bồ Đào Nha, Benfica tiếp đón Burnley trong trận giao hữu trước mùa giải. Đó không phải là một dịp đặc biệt quan trọng đối với cả hai câu lạc bộ, nhưng đó là một đêm đặc biệt đối với cầu thủ trẻ tên là Jez Davies. Ở tuổi 19, Davies có trận ra mắt đội một cho Burnley khi vào sân thay người ở phút 81.

Ngoài ra, nó còn là một sự kiện đánh dấu bước tiến của trí tuệ nhân tạo trong ảnh hưởng tới môn thể thao vua. Cụ thể là, Davies sẽ không đến Bồ Đào Nha trong màu áo Burnley nếu không có công nghệ này. Vài tháng trước đó, cậu đã bị Tottenham Hotspur đào thải và đối mặt với một tương lai bất định. Rất may AI đã phát hiện ra tài năng của Davies và gián tiếp đưa cậu tới Burnley.

Vậy chính xác là nó diễn ra thế nào? Sau khi rời Spurs, Davies đã tải video quay cảnh cậu hoàn thành một loạt bài tập lên ứng dụng có tên aiScout. Nền tảng này được thiết kế bởi một công ty công nghệ mang tên ai.io. Nó sử dụng thị giác máy tính cũng như học sâu để đánh giá chuyển động và kỹ năng của cầu thủ từ những video do họ cung cấp. Các video đó bao gồm những bài kiểm tra như rê bóng, tịnh tiến bóng, chạy nước rút…

Và rồi, dữ liệu của Davies ấn tượng đến mức nó đã thu hút sự chú ý của Burnley, đội đang hợp tác với aiScout (Chelsea cũng vậy). Sau đó, chàng trai này được mời thử việc và rồi câu lạc bộ trao cho Davies một bản hợp đồng chuyên nghiệp.

Đối với các nhà khoa học dữ liệu và chuyên gia công nghệ đằng sau aiScout, câu chuyện đó được coi là bằng chứng cho thấy nền tảng của họ đang hoạt động. Trong khi đó, đối với phần còn lại của thế giới bóng đá, đó là một dấu hiệu khác về những gì có thể xảy ra trên quy mô lớn, khi AI bắt đầu định hình lại môn thể thao này giống như cách nó đang định hình lại rất nhiều nhóm ngành khác.

Và hiện tại, ai.io không đơn độc trong việc này. Mới đây, Ed Woodward sau khi từ chức phó chủ tịch điều hành Manchester United, đã được bổ nhiệm làm cố vấn chiến lược và thành viên hội đồng quản trị của Sentient Sports, một công ty AI khác chuyên nghiên cứu về bóng đá.

Trí tuệ nhân tạo đang mang đến những cơ hội to lớn cho các câu lạc bộ và cả những cầu thủ trẻ. Các đội bóng sẽ tiết kiệm được đáng kể thời gian, thay vì cử tuyển trạch viên tới tận nơi để quan sát những viên ngọc thô thể hiện, họ có thể ngồi một chỗ, xem những phân tích từ aiScout và quyết định về việc có nên mời những tài năng đó tới thử việc hay không.

Liệu con người có bị gạt sang một bên?

Mọi người thường có một nỗi sợ hãi vô hình rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thay thế hoàn toàn con người, nhưng theo quan điểm của ai.io, điều đó là không xảy ra. Nó chỉ đóng vai trò hỗ trợ một cách tích cực để giảm khối lượng công việc của các tuyển trạch viên.

Richard Felton-Thomas, giám đốc khoa học thể thao của ai.io cho biết: “Về cơ bản, các câu lạc bộ sẽ xây dựng mẫu cầu thủ mà họ tìm kiếm, sau đó aiScout tìm kiếm ứng viên phù hợp thông qua việc phân tích dữ liệu từ video mà các cầu thủ tải lên và ban lãnh đạo đội bóng sẽ đánh giá sau cùng. AI đứng ở giữa!“

Cho đến nay, đã có hơn 100 cầu thủ trẻ được các câu lạc bộ chuyên nghiệp mời thử việc hoặc ký hợp đồng thông qua công nghệ này. Con số đó dự kiến sẽ tăng nhanh vào năm tới, sau khi hợp tác với Major League Soccer (MLS) được triển khai.

Đây là thời điểm mà AI và tác động của nó đối với tuyển dụng bóng đá trở nên thực sự hấp dẫn. Lấy ví dụ như trường hợp của nước Mỹ, nơi mà môn thể thao vua không được xem trọng bằng những bộ môn khác như bóng rổ hay bóng chày.

Felton-Thomas nói tiếp: “Có khả năng rất lớn là những tài năng thể thao trẻ ở một quốc gia như Mỹ sẽ lựa chọn bóng rổ. Nhưng nếu chúng tôi có thể phân tích được điểm mạnh của họ, biết đâu một trong số chúng lại trở thành ngôi sao bóng đá lớn trong tương lai.”

Lợi thế lớn về chi phí

Việc trinh sát thông qua trí tuệ nhân tạo sẽ tiết kiệm một khoản chi phí đáng kể dành cho hoạt động thử việc ồ ạt, cùng những khoản phát sinh như di chuyển, thuê địa điểm, tài trợ. Lấy ví dụ, khi học viện bóng đá Reliance Foundation danh tiếng ở Ấn Độ sử dụng aiScout để tìm kiếm cầu thủ trong thời kỳ đại dịch, đã có hơn 7.000 người tham gia ứng dụng này.

Sau đó, 400 cầu thủ có dữ liệu tốt nhất đã được mời tham gia kiểm tra trực tiếp và có 19 trẻ được chọn, trong đó 4 người chưa từng chơi môn thể thao này trước đây. Nếu không có AI, 4 cậu bé đó sẽ không bao giờ được phát hiện. Và hơn nữa, hãy tưởng tượng tới khoản tiền khổng lồ nếu phải sàng lọc đủ 7000 ứng viên theo hình thức trực tiếp.

Sẽ phải mất thời gian để công nghệ này có thể tới với mọi ngóc ngách của thế giới, đặc biệt là những khu nghèo đói ở Nam Mỹ – nơi vẫn thường sản sinh ra nhiều ngôi sao. Nhưng có một điều chắc chắn, AI đang tiến nhanh chóng và nó sẽ góp phần làm thay đổi môn thể thao vua.

(Bạn đọc: Thịnh Nguyễn)

* Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của bạn đọc.

Mời bạn đọc tiếp tục chia sẻ những bình luận, cảm xúc về các nhân vật, sự kiện, các giải bóng đá bằng cách email về [email protected]. Các
quy định về cộng tác, vui lòng đọc tại đây.

Trân trọng,

Ban biên tập Báo Thể thao Việt Nam

Tin thể thao